Wydarzenia

Już 30 lipca 2025 r., tym razem w środę, o godz. 17:00 spotkamy się po raz kolejny w Czytelni Księgozbioru Aleksandra Kwaśniewskiego, w budynku Izby Tradycji Regionalnej, w ramach Dyskusyjnego Klubu Książki, by porozmawiać o pozycji Jorge Luisa Borgesa - "Powszechna historia nikczemności", która została wznowiona w 2023 roku przez Państwowy Instytut Wydawniczy.

Choć nie jest to pierwsza polska edycja książki Jorge Luisa Borgesa, to tom w tłumaczeniu Andrzeja Sobola - Jurczykowskiego został gruntownie przejrzany i poprawiony.
Opublikowaną w 1935 roku "Powszechną historię nikczemności" Borges określił jako właściwy początek swej prozatorskiej drogi literackiej.
Cykl "wprawek" publikowanych w latach 1933-34 na łamach poczytnego, epatującego sensacją i krzykliwymi ilustracjami dodatku pisma "Critica" - fabuły o charakterze mistyfikacji, ćwiczenia z fałszowania cudzych tekstów - jak określał je autor, złożyły się na tomik na poły fikcyjnych biografii realnych oszustów, piratów, gangsterów oraz przepisanych na nowo baśni i opowieści niesamowitych.
Nie są to ani eseje, ani tym bardziej szkice historyczne. Sam pisarz określa je próbkami prozy narracyjnej.
Nigdy moralizatorskie, zawsze lakoniczne, łączące konkret z liryzmem, śmiertelną powagę z subtelnym żartem, elementy grozy z groteską, o filmowej sile rażenia, pełne miejsc pustych, gotowych, by je wypełniać wyobraźnią.
Przenikają się tutaj prawdziwe dzieje autentycznych ludzi, zmyślenia autora, fantastyka i pastisz gatunków literackich. Krótkie teksty mimo zwięzłej formy często sprawiają wrażenie barokowo rozbuchanych co do istoty swej konwencji.
Proste życiorysy bohaterów nagle rozrastają się do mitów, archetypów albo alegorii człowieczego życia.
Borges plącze ludzkie losy i historie, wprowadza heterogeniczne zestawienia czy nagłe zerwania ciągłości opowiadania.
Oszukuje spodziewającego się prostej akcji czytelnika, podsuwa sprzeczne interpretacje i pokrętne wyjaśnienia.
Wszystkie te zdarzenia i wyimki z innych książek zawarte w niniejszej pozycji zapoczątkowały specyficzny, pojemny i osobny gatunek, jakim są Borgesowskie fikcje, które stały się później znakiem rozpoznawczym pisarza.
"Powszechna historia nikczemności" może być dobrą, frapującą literacko rozrywką dla wymagającego odbiorcy na letni, wakacyjny czas.